Previous Inscription | Back to Appendix 1 | Next

Inscription of NS 399, CE 1279 on the front of base of the Guita Buddha
Readings, translations and notes



Photo IA Feb 02, 2008


Photo courtesy of rubbing courtesy Gyandendra Shakya

Click here for inscription detail photos

This is preliminary treatment of this important inscription. We will offer a more complete reading with extensive notes, in: The Buddha of Guita Bahi: Part II Inscriptions and Historical Notes, by Kashinath Tamot, forthcoming on asianart.com at asianart.com/articles/guita/part2.

The inscription on the front of the base of the Guita Buddha is in hybrid Sanskrit in an early form of the Newar Ranjana script. It is difficult to photograph, and the best images are certainly the excellent rubbing in the collection of Gyanendra Shakya (GS). Details of both photos and rubbing can be seen in the Details page.

The inscription has been transcribed and published three times. It was first published by D.R. Regmi in 1966 (Regmi, D. R. 1966, vol.III ; pp11-12); he did not provide a translation. In 1999 (NS 1119) it was published by Herakaji Vajracarya in his book on Guita, with a translation into Newari by Shataharsha Vajracharya (Vajracharya, Herakaji, 1999, pp. 61-62. Fn 38, pp. 87-88).  Finally, in 2011 it was published again by Dhanavajra Vajracharya, who provided a translation into Nepali (pp. 138-139). (See references below)

We give all three readings of the inscription below in Devanagari, line by line, so that those who wish to can see and compare the previous readings and translations. They are not in chronological order as they were transcribed at different times. The Herakaji/ Shantaharsha Vajracharya reading in black is listed first followed by that of Dhanavajra Vajracharya in red, and then the Dr. Regmi reading in blue. Below the transcriptions are found the translation in Newari by Shantaharsha Vajracharya followed by the translation in Nepali by Dhanavajra Vajracharya.

1) In black, Herakaji (and Shantaharsha) Vajracharya version (CE 1999)
गुइत:या बहि विहार संघ : छगु अध्यय, पृ ६१: ने सं ३९९ माघ शुक्ल प्रतिपदा त:धंबहि प्रथमश्री महाबिहारया गन्धुरी देवताया क्वाफालय च्वंगु प्राचीन रण्जना लिपि अंकित पाठपीठ अभिलेख

2) In red, Dhanavajra's version (CE 2011), पुर्वमध्यकालका अभिलेख, धनवज्र वज्राचर्या, नेपाल र एशियाली अनुसन्धान केद्, बि. सं २०६८: ललितपुरको प्रसिद्ध गुइत: भैल स्थित दीपङ्कर बुद्धमूर्तिको तल्लो भागमा यो कुंदिएको छ। यहाँ ने.सं. ३९९ छ।

3) In blue, DR Regmi version (CE 1966), Medieval Nepal, Pt III, pp 11-12: On the base of an image of Dīpaṇkara Buddha inside the main shrine of Guitabahil, Patan.

१) नमो बुद्धाय। शंभुवे भूर्थना र्य भूतभं ……।।
नमो बुद्धाय।। शतांवै भूशुभे
नामोबुद्धाय ।। शांता भू . ..... -शुभे ।।
…खा सतीज्ञै ……. वलवत : क्रोध शकेन् विजित्य येन प्राप्ति प्रदीप्त :
प्रजारवक्रोधशत्रुमविजित्य येन प्रापि प्रदीप्त
……. प्रजाख … ड्ग … विजित्ययेनप्रापिप्रदीप्त:
प्रसभम विकलो -
प्रसभमविकलो
प्रस …विकलो

२) धर्म्मराज्याभिषेक : भक्ति रछेतुमा। ……… ह्रि … भुयात् भुत्यै
धर्म्मराज्याभिषेक: । भूयात् भूत्यै
धर्म्मराज्याभिषेक: । …. छे . ……. ……. ।। भुयात् भुत्यै
त्रिलोक्या : सचिरमधि गुणा लङ्कृतो बुद्धबीर : ।। विख्याता ललितपुरीति
त्रिलोक्या सुचिरमधिगुणालंकृतां बुद्धबीर: ।। विख्याता ललितपुरीति
त्रिलोक्या: सचिरमधिगणालङ्कृतोबुद्धबीर: ।। विख्याता ललितपुरीति
नगरिया दिक्षु -
नगरी या दिक्षु
नगरी दिक्षु

३) सर्व्वास्वपि विद्याभ्यासं रनौ … कृतयुसांवारिपु। ..... श्वलै : शसेष्वशी
सर्व्वास्वपि विद्याभ्यास ...... कृतयुग .... शनै। .......
सर्व्वास्वपि विद्याभ्यास. .... कृतयुग ……. शनै ………
पुचकस्यैषान धृतिकृङ्करोति विविधै देवालयै .. ता ।। तत्र प्राच्यां दिशिगु -
....कस्यषा न धृति .... गेति विविधै देवालयै सं ..... तत्र प्राच्यां दिशिगु
........................ विविधै देवालयै .. .. ।। तत्र प्राच्यादिशिगु

४) सतलो नाम रम्यो विहार . कृश्व्रै : पापै : कलिषु ..... मन्त्राय । सम्यक् ज्ञान
सटलो नाम रम्यो विहार .... कलियुग ......... ज्ञान-
सटलोनामरम्यो विहार ............. पि …. ……. ……
क्षपति तमस्वो भिक्षुसंघस्य पुण्यात्तस्मिश्वासीद् गणितगणो गौतमश्री
क्षपित तमस्वभिक्षुसंघस्य …पुण्यात्तस्मिंश्चासीदगणितयशो गौतमश्री -
क्षपित तमस्वेभिक्षुसंघस्य …. त्वस्मिश्चासी …मणि … गौतमश्री -
यतीन्द्र : ।।
यतीन्द्र: ।।
यतीन्द्र: ।।

५) पुन्यात्मा सो विहारम्व्य ... दप . सर्व्वसंघ . स ......... छलित ......... भो ।
पुन्यात्मासौ विहारम्व्यर(च)दपरं सर्व्वसंघा ........... ललितनगरी
पुन्यात्मा सोविहार. ...…. . सव्व …. … ……
सौमांततर च । शास्त्रार्थ : प्रा .. श्वावत नियम जपामग्रणीस्तस्य शिष्य : क्षान्तिश्री
व्रतनियमजुषामग्रणीस्तस्य शिष्य: क्षान्तिश्री-
… ……. ……. …… … श्वाबुधनियम षामग्रणीस्तस्य शिष्य: क्षान्तिश्री-
रप्यका -
रप्यका -
र …क

६) र्यीत्पुनरपि पतितं भूमिकं पा. थेव ।। अदेयांति गणित विधिना रंघ्रनंदाग्नि
र्षीत्पुनरपि पतितं भूमिकंपात् थेव पृथिव्यां गणित विधिना रंघ्रनंदाग्नि -
यीत्पुनरपि घटितं …… …… ……… ……… ……
संख्ये माघे शुक्ल प्रतिपदि तिथौ यग्यमारभ्य तावत् । देवान स्थाप्य (ष्य?)
संख्ये माघे शुक्ल प्रतिपदि तिथौ यग्यमारभ्य तावत् । देवान् स्थाप्य
सख्येमाघे शुक्ल प्रतिपदितिथौ यज्ञमारभ्य तावत् ।। स्था
ध्वजमति शुभं बोधिरोप्या भिन्दं -
ध्वजमतिशुभं चाधिरोक्ष्यातितुं -
ध्वजमतिशुभंवाधिरोप्या। …

७) गं लक्ष्याहुत्या अभवद् चिताय कृता द्वादशम्याम् . ज .. जित विपक्षोख्नतमस्तु
गं लक्ष्याहुत्या अभव ............... दशम्यां ........ ..... विधिना,नेन सर्व्व:
गल …. ताभव …. …. …. द्वादशम्याम् …. … …… …
: क्षितीन्द्र : परिसृक्रभुयपो : कालवषीप्रत्यासि । भवतु वसुमति यं शस्य संपत्
क्षितीन्द्र: ......... …….कालवर्षी …यांसि ..भवतु वसुमतियं शस्यसंपत्
…. ……. … …. …. कालवर्षीप्रयासि । भवतुवसुमततीयंशस्यसंपत्
समृद्धा -
समृद्धा ….
समृद्धा

८) जिन भूवन गता : स्य दान पुण्येन सत्वा : ।।o|| देवानामण्य
जिनभुवनगता: स्यु ...... पुण्येन सत्वा : ।।o|| देवानागण्य ....
जनभव … ……. ……. ……. …… …… … ……
संख्यङ्कलिकलुषहरं सिद्धिदं साधकानां कुटागारादि रम्यं दिशि विदिशिगतै
ङ्कलिकलुषहरं सिद्धिदं साधकानां कुटा .... सभ्यं दिशि विदिशि गतै
ङ्कलिकलुषहरसिद्धिदंसाधका … … ……. …… …… …. तै-
रक्षितं -
रक्षितं
रक्षितं

९) गुह्यनाथै : रचेतो ........ परम सुखकर श्री मत् : सम्वरस्य संपूण्णम्
गु(ह्य)नाथै: …… ……. ….…… सम्वरस्य संपूर्णं
गु(ह्य)नाथै: …… ……. ….…… सम्वरस्य संपूर्ण
सर्वकालम्प्रदिशन्तु परम्मङ्गलं मण्डलं च: ।। शुभमस्तु सर्व जगतां ।।o||
सर्वकालम्प्रदि …… …. मण्डलं च: ।। शुभमस्तु सर्व्वजगतां ।।o||
सर्वकालम्प्रदि …… …. मण्डलं च ।। शुभमस्तु सर्व्वजगतां ।। ||

Translation in Newari  by Shantaharsha Vajracarya

मूलपाठया भावार्थ

१-२). मारादि त्याका: ज्ञानया ज्योति जुयाबिज्या:म्ह , विकाल भाव छुं मदुगु धर्मराज्यया अभिषेकं अभिषिक्त म्ह, स्वंगू लोकया प्रणीपिनिगु नितिं ताकालतक्कं कल्याण यानाबिज्याइम्ह, फुक्क गुण व अलंकारं युक्तम्ह बुद्धबीर भगवान् बुद्धयात नमस्कार ।।

२-३) ललितपुर नां जुयाच्वंगु प्रसिद्धगु नागरया प्यंगु दिशाया सखभनं देवालय़  फुकभनं बिद्याया अभ्यासय  रत जुयाच्वंपिं विद्वानपिन्सं वास यानाच्वंगु थुगु नगरया पुर्वरिखे

४) गुसतल नां जुयाच्वंगु बाँला:गु रमणीयगु विहार दुगु थासय च्वंम्ह कलियुगया फुक्कं पाप फुकाबिइगु मन्त्र न्हिथं जप यानाच्वनीम्ह अन्धकाररुपी अग्यानयात सम्यक् ज्ञानं नाश यानाबिज्याइपिं पुंयात्मा जुयाबिज्या:पिं भिक्षुसंघ कत्तना बिज्याइम्ह भिक्षुसंघया अधिपति यतीन्द्र गौतमश्री जुल ।।

५) पुण्यया आत्मा स्वरुप जुयाच्वंम्ह वसपोलं विहार कत्तना बिहारया सर्वसंघपिंत नं हेरबिचार याना:सौमान्तर लिपा शात्रार्थ याना नां जा:म्ह नियमपूर्वक जप यायेगुलिइ न्ह्यलुवा जुया बिजयाइम्हसिया शिष्य क्षान्तिश्री धयाम्हं

६) भ्वखाचं दुनावनाच्वंगु (बिहार)यात गणित विधि अनुसारं रंधनंदाग्नि (=३९९) सालय माघ शुक्लया प्रतिपदा तिथि कुन्हु पुन: निर्माण यायेगु ज्या क्वचायेका: यज्ञ (होम) शुरु याना: देवातापिं स्थापना याना: बोधिरुपी ध्वाय स्वानागु (ध्वजावरोहण यानागु) जुल ।

७)  द्वादशी तिथि कुन्हु लक्श्याहुति  होम नं यानागु जुल । थुगु होम यानागुया  पुण्यं शत्रुपिन्त त्याके फुम्हा क्षितीद्र अर्थात् जुजु जुया: कालयात नं त्याके फुम्हा जुये माल । थुगु होमया प्रभावं पृथ्वी शस्य शालिनी (धन धान्यं ) परिपूर्ण जुया: समृद्धशाली जुये माल ।

८) दानपुण्यया प्रभावं प्राणीपिं सकलें बुद्ध भवनय  वने दये माल । विभिन्न देवतापिनिगु प्रतापं कलियुगया असंख्य पाप फुनावने माल । दिशा विदिशाय च्वंगु बांला:गु कुटागार (मन्दिर)य वना: रक्षा याना: साधकपिनिगु निंतिं सिद्धि प्राप्त जुयेका बिज्याइम्ह,

९) आपालं सुख बियाबिज्याइम्ह गुह्य्यया नाथ श्री  नं युक्त जुयाबिजया:म्ह  सम्वरया प्रभावं आपालं मङ्गलकारी जुइगु मण्डल स्वरुप नं जुयाच्वंगु सम्पूर्ण ज्ञान उपदेश न्ह्याबलें बियाबिज्याये माल । फुक्क प्राणीपिनि भिं (कल्याण) जुये माल॥

Translation in Nepali by Dhanavajra:

बुद्धलाई नमस्कार । ......... क्रोध आदि शत्रुहरुलाई राम्ररी जितेर जसले उज्ज्वल धर्मराज्यको पूर्ण अभिषेक प्राप्त गरे । गुणहरुले सिंगारिएको वीर बुद्धले तीनै लोकको धेरै कालसम्मा कल्याण गरुन् ।
ललितपुर शहर सबैतिर प्रख्यात छ ।विद्याको अभ्यास गरेको …… अनेक देवमन्दिर जहाँ छन् । त्यस शहरको पूर्व दिशामा गुसटल (गुइत) भन्ने राम्रो विहार छ । ……… कलियुगमा …. ज्ञानद्वारा अन्धकार हटाएका ठूलो कीर्ति पैलिएका गौतम श्रीयतीन्द्र भन्ने भिक्षु त्यस विहारमा पुण्यले गर्दा भए । धर्मात्मा उनले सर्वसंघको (अनुमतिबाट) …. ललितपुरमै अर्को विहार बनाए । उनका चेला, व्रतनियम पालन गर्नेहरुमा श्रेष्ठ क्षान्तिश्री भए ।
ने. सं . ३९९ (वि. सं. १३३५) माघशुक्ल प्रतिपदाको दिन तिनले भूइंचालोले भत्केको विहारको जीर्णोद्धार विधिपूर्वक गरे । देवाताको स्थापना गर्दा लाक्षहुति गरियो ।असल ध्वजा चढाइयो । ……. दशमीमा …. यस कामबाट राजा (धर्मात्मा) होऊन् , बखतमा पानी परोस् , पृथ्वी अनाजले भरिएको होस् । … सबै जगत् को कल्याण होओस् ।

Here is a rough English translation based on the Newari of Shantaharsha Vajracharya in Vajracarya, Herakaji, 1999, fn 38, p. 87, and the Nepali translation of Vajracharya, Dhanavajra, 2011, p. 139:

Salutations to the Buddha, He who has defeated anger and all other enemies, who has received the full initiation of the kingdom of the dharma; may the mighty (bira) Buddha, adorned with all qualities, bless all the beings of the three worlds forever.
The great city of Lalitpur is renowned in all directions. There are found many temples (where men of virtue) practice knowledge. On the Eastern side of this great city, there is the beautiful vihāra of Gusatala. There the bhikṣu called Yatīndra Gautamaśrī , of great fame, who dispels the darkness... of the kaliyuga through wisdom and the daily practice of the mantra, oversees the saṁgha of the pious bhikṣus of the monastery. This saintly person with the help of the entire saṁgha of bhikṣus, established other viharas in Lalitpur. His disciple, Kṣāntiśrī, was best of all those who observed the vows and the path.
On the first of the bright half of Māgh in the year 399, he systematically restored the earthquake-damaged monastery. They consecrated the god(s) and performed the lākṣahuti fire sacrifice, and raised the great flag. By the virtue of this act, may the king reign piously, may the rain come and the earth be filled with grain. May it be good for all mankind.

References:

Regmi, D. R. 1966 (DR). Medieval Nepal, Part III. Source materials for the History and Culture of Nepal, 740-768 A. D. Calcutta Firma K.L. Mukhopadhyaya. Inscription No. xxi: On the base of an image of Dipankara Buddha inside of the main shrine of Guitabahi, Patan, pp. 11-12. (Date figure missing.)

Vajracharya, Herakaji, 1999. Guitaḥ Bahi Vihāra Sangha. Yala (Patan): Dīpāvatī Pustakālaya, NS 1119. Ne. saṃ, 399 māgha śukla Pratipadā Taḥdhaṃbahi: Prathamaśrī mahāvihārayā gandhurī devatāyā kvaphalay cvaṃgu Prācīna rañjanā lipi aṃkita pādapīṭha abhilekha (First lunar-day of waxing fortnight of Nepal Saṃvat 399: Pedestal inscription, inscribed with old Ranjana (?) script in the pedestal of the Gandhuri God of Taḥdhaṃbahī/Prathamaśrī Mahāvihār, pp. 61-62. Footnote 38, pp. 87-88, translated into Newari by Shantaharsha Vajracharya)

Vajracharya, Dhanavajra, 2011. Pūrvamadhyakālakā abhilikha (Inscriptions of the Early Medieval Period). Inscri. No. 44: "Lalitpur guitaḥbihārako ne. saṃ. 399 ko abhilekha," pp. 138-139 (Text and Nepali translation), p. 140 (rubbing).




Previous Inscription | Back to Appendix 1 | Next